Συμφωνίες και Διαπραγματεύσεις γύρω από τα Ελγινεί(!) Μάρμαρα
Ανταπόκριση από το Λονδίνο: Νατάσα Καντζάβελου
Το ζήτημα της επιστροφής των Ελγινείων Μαρμάρων στην Ελλάδα έχει επανέρθει στο προσκήνιο τις τελευταίες ημέρες, έπειτα από άρθρο του βρετανικού περιοδικού The Critic, το οποίο ανέφερε ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της ελληνικής κυβέρνησης για την παραχώρηση των μαρμάρων μέσω ενός “μόνιμου δανεισμού”.
Ωστόσο, οι διαψεύσεις από το Βρετανικό Μουσείο ήρθαν άμεσα. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας The Times, οι συνομιλίες μεταξύ Λονδίνου και Αθήνας δεν έχουν προχωρήσει από τα τέλη του 2023, όταν ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε το θέμα στον τότε ηγέτη της αντιπολίτευσης, Σερ Κιρ Στάρμερ.
Ένας εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ δήλωσε ότι δεν υπάρχει καμία πρόθεση να αλλάξει η νομοθεσία που θα επέτρεπε στο Μουσείο να αποποιηθεί τη νομική ιδιοκτησία των γλυπτών. Όπως επισημάνθηκε, «η διαχείριση των Γλυπτών του Παρθενώνα ανήκει στους διαχειριστές του Βρετανικού Μουσείου, το οποίο λειτουργεί ανεξάρτητα από την κυβέρνηση». Αυτή η δήλωση υπογραμμίζει τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι διαπραγματευτές στην αναζήτηση μιας βιώσιμης λύσης.
Η πρόταση που υπάρχει στο τραπέζι περιλαμβάνει μια συμφωνία “αμοιβαίου δανεισμού”, στην οποία τα μάρμαρα θα επιστρέφουν στην Ελλάδα για μια μακροχρόνια περίοδο, χωρίς ωστόσο να παραχωρείται η κυριότητα. Σε αντάλλαγμα, το Βρετανικό Μουσείο θα φιλοξενούσε κυλιόμενες εκθέσεις άλλων σημαντικών ελληνικών αρχαιολογικών ευρημάτων, μία κίνηση που σκοπεύει να προωθήσει τη συνεργασία και την πολιτιστική ανταλλαγή ανάμεσα στις δυο χώρες.
Ενώ η ιδέα αυτή παρουσίαζει πιθανούς δρόμους για διπλωματία, η προοπτική ακόμη και ενός μακροχρόνιου δανεισμού προκαλεί έντονες αντιδράσεις εντός της Βρετανίας. Η αρχηγός των Συντηρητικών, Κέμι Μπάντενοχ, έχει δηλώσει ότι «ποτέ δεν στήριξε την επιστροφή των Μαρμάρων» και εκπρόσωποι του Μουσείου επισημαίνουν ότι οι διαπραγματεύσεις παραμένουν σε αρχικά στάδια, μακριά από οποιαδήποτε τελική συμφωνία.
Από την ελληνική πλευρά, αξιωματούχοι που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις επισημαίνουν ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει την επιστροφή μέρους των μαρμάρων στην Αθήνα για “παρατεταμένη περίοδο”, κάτι που δεν περιορίζεται απλώς σε 1–2 χρόνια ούτε και στον τυπικό χαρακτήρα ενός συμβατικού δανεισμού διάρκειας 50 ή 100 ετών. Απαιτείται μια ουσιαστική και βιώσιμη λύση που να αντικατοπτρίζει την πολιτιστική κληρονομιά και τη σημασία των Ελγινείων Μαρμάρων για την Ελλάδα.
