Οι επείγουσες επεκτάσεις και η «ώρα» των προσφορών για την εκ νέου παραχώρηση.
Με δύο αφορμές θα βρεθεί στο προσκήνιο μετά τις εκλογές η Αττική Οδός, ο μεγαλύτερος αστικός αυτοκινητόδρομος στη χώρα, με την κυβέρνηση και το υπουργείο Υποδομών να καλούνται να λάβουν κρίσιμες αποφάσεις.
Οι επεκτάσεις της, μεταξύ των οποίων η σήραγγα της Ηλιουπόλεως, άμεσα συνδεδεμένη με το έργο του Ελληνικού, τείνουν να λάβουν επείγοντα χαρακτήρα, ενώ ο διαγωνισμός για την εκ νέου παραχώρηση του αυτοκινητόδρομου φθάνει στην τελική ευθεία με το δημόσιο να προσδοκά να υπογράψει μια ικανοποιητική ως προς το τίμημα συμφωνία.
Με αφορμή τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού στην εξίσωση μπαίνει για πρώτη φορά η εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για τις πρότυπες προτάσεις, βάσει του οποίου σημαντικά δημόσια έργα, αξίας άνω των 200 εκατ., δύναται να προχωρήσουν έπειτα από πρόταση του ιδιωτικού τομέα.
Σύμφωνα με σχετική αναφορά της Ελλάκτωρ την περασμένη Παρασκευή στα αποτελέσματα τριμήνου, κοινοπραξία αποτελούμενη από τους, ΓΕΚ Τέρνα (36%), Άκτωρ Παραχωρήσεις (32%) και Άβαξ (32%) κατέθεσε στις 17 Μαΐου 2023 πρόταση για το έργο Αθήνα Ι, που περιλαμβάνει επεκτάσεις του οδικού δικτύου της Αττικής προς Λαύριο, Ραφήνα και Λεωφόρο Βουλιαγμένης.
Νωρίτερα αρχές Μαΐου, κατά την τελευταία ενημέρωση πριν τις εκλογές του πρώην υφυπουργού Υποδομών, Γιώργου Καραγιάννη, είχε ειπωθεί ότι οι τρεις προαναφερόμενες επεκτάσεις της Αττικής Οδού, έργο προϋπολογισμού άνω του 1 δις. ευρώ, θα προκηρυχθούν με ένα ενιαίο διαγωνισμό.
Ειδικότερα η επέκταση της Αττικής Οδού στη Βουλιαγμένης που θα ενώσει τα νότια με τα βόρεια προάστια της Αττικής με παράκαμψη του κέντρου, σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών περιλαμβάνει: Την κατασκευή αστικής σήραγγας μήκους τριών χιλιομέτρων που συνδέει την Περιφερειακή Υμηττού με τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης, την αναβάθμιση της κυκλοφοριακής ικανότητας της Περιμετρικής Υμηττού από τον κόμβο της Κατεχάκη μέχρι την είσοδο της σήραγγας και την αναβάθμιση της κυκλοφοριακής ικανότητας της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, μιας λεωφόρου ήδη κορεσμένης.
Πρόκειται για έργο που θεωρείται απολύτως αναγκαίο ειδικά όσο προχωρά η ανάπτυξη του Ελληνικού. Εικόνα του τι θα σημαίνει για την κίνηση των οχημάτων στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης (και σε πολλά άλλα σημεία του Λεκανοπεδίου) η λειτουργία της πρώτης φάσης του Ελληνικού, χωρίς την επέκταση της Αττικής Οδού, είχαμε στα εγκαίνια του Experience Park με τους οδηγούς να υφίσταται τεράστια ταλαιπωρία για να προσεγγίσουν το πρώην αεροδρόμιο. Σημαντικό είναι επίσης να γίνει γρηγορότερη η σύνδεση του Ελληνικού με το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος ώστε να εξυπηρετούνται οι επισκέπτες του από το εξωτερικό (που θα είναι και οι περισσότεροι).
Αν υποθέσουμε ότι στο Ελληνικό θα τεθούν σε λειτουργία τμήματά του, όπως το μεγάλο εμπορικό κέντρο στη Βουλιαγμένης, το παραλιακό μέτωπο με τα δύο τουριστικά συγκροτήματα, το συγκρότημα του καζίνο που θα περιλαμβάνει και μεγάλο χώρο για συναυλίες και άλλες παρεμφερείς εκδηλώσεις, σε 4 με 5 χρόνια, ο χρόνος που μεσολαβεί, με βάση τα μέχρι σήμερα δεδομένα που συνοδεύουν τα μεγάλα έργα, δεν επαρκεί για να γίνουν τα έργα στη Βουλιαγμένης.
Σημαντικές για την ανάπτυξη των δύο λιμανιών και της ευρύτερης περιοχής είναι και οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού προς Ραφήνα και Λαύριο. Βάσει σχετικών αναφορών του αρμόδιου υπουργείου θα περιλαμβάνουν και τη γραμμή του προαστιακού, ώστε τα δύο βασικά λιμάνια να αποκτήσουν σύνδεση με μέσα σταθερής τροχιάς, ωστόσο, ακόμα είναι νωρίς για να πει κανείς ότι τα προαναφερόμενα έργα έχουν τεθεί σε τροχιά υλοποίησης.
Η πρόταση της προαναφερόμενης κοινοπραξίας των τριών κατασκευαστικών ομίλων έχει κατατεθεί ηλεκτρονικά στην Επιτροπή Αξιολόγησης. Βάσει του πλαισίου που θα δοκιμαστεί για πρώτη φορά, εντός 90 ημερών από την ημερομηνία αποστολής της πρότασης (στην προκειμένη περίπτωση τέλος Αυγούστου) ολοκληρώνεται η αξιολόγηση. Επόμενο βήμα είναι η Κυβερνητική Επιτροπή Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, η οποία αφού λάβει υπόψη την πρόταση του αρμοδίου υπουργού και την εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων προχωρά στην έγκριση ή μη της πρότασης.
Στο μέτωπο του διαγωνισμού για την νέα παραχώρηση της Αττικής Οδού την προηγούμενη εβδομάδα οι 8 οικονομικοί φορείς που συμμετέχουν στη διαδικασία έλαβαν το τελικό σχέδιο της σύμβασης που θα υπογράψει ο ανάδοχος. Βασικό στοιχείο των παραμέτρων που θα μετρήσουν οι ενδιαφερόμενοι είναι τα διόδια που για τα ΙΧ αυτοκίνητα έχουν καθοριστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση σε 2,5 ευρώ (υπό προϋποθέσεις δύναται να αναθεωρηθούν στην πενταετία).
Οι προσφορές, αν δεν δοθεί και νέα παράταση της ημερομηνίας, θα κατατεθούν στο ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου) στις 10 Ιουλίου. Είναι μια «βαριά» διαγωνιστική διαδικασία και ο χρόνος, μέχρι να λήξει η υφιστάμενη παραχώρηση, έχει λιγοστέψει (λήγει Οκτώβριο του 2024) ως εκ τούτου μένει να δούμε πως θα χειριστεί το όλο θέμα η νέα κυβέρνηση.
Οι αρχικές προσδοκίες για τα έσοδα που μπορεί να αποφέρει στο δημόσιο η νέα παραχώρηση της Αττικής Οδού μιλούσαν για ένα ποσό άνω των 2 δις. ευρώ. Με ενδιαφέρον αναμένεται αν αυτό είναι εφικτό σε συνθήκες διαρκούς ανόδου των επιτοκίων, αν και από τα ονόματα των υποψηφίων διαφαίνεται ότι ο ανταγωνισμός θα είναι μεγάλος.
Υπενθυμίζεται ότι στη διαδικασία για τη νέα παραχώρηση συμμετέχουν όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι, ΓΕΚ Τέρνα, Άβαξ, Μυτιληναίος, Intrakat, Ελλάκτωρ (η τελευταία μέσω της Άκτωρ Παραχωρήσεις και σε συνεργασία με την Άβαξ και την Meridiam), η Fincop Infrastructure του Ομίλου Κοπελούζου και αρκετές ξένες εταιρείες (Abertis, INC, Fininc Group, Brisa, Auto Estradas de Portugal, Vauban, DIF, EGIS, Macquarie και VINCI).