Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους Αιτούντες Άσυλο στην Ελλάδα
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) εξέδωσε πρόσφατα μία αποφασιστική απόφαση, κρίνοντας ότι η ελληνική νομοθεσία, η οποία απαιτεί από τους αιτούντες άσυλο να παρίστανται αυτοπροσώπως κατά την εξέταση των προσφυγών τους, παραβιάζει το ενωσιακό δίκαιο. Η απόφαση αφορά την υπόθεση C-610/23, που προήλθε από Ιρακινό υπήκοο που ζήτησε προστασία στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την απόφαση, η υποχρέωση της αυτοπρόσωπης παρουσίας για τους αιτούντες άσυλο συνιστά υπέρμετρο περιορισμό και δεν διασφαλίζει την αποτελεσματική άσκηση του δικαιώματος προσφυγής, όπως προβλέπεται από το άρθρο 46 της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ και τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.
Σημαντικές Νομικές και Πρακτικές Επιπτώσεις
Η απόφαση αυτή ανατρέπει την ήδη υπαρχουσα πρακτική των ελληνικών αρχών, καθώς από εδώ και πέρα δεν επιτρέπεται η απόρριψη αιτήσεων ασύλου ή προσφυγών μόνο και μόνο λόγω μη αυτοπρόσωπης παρουσίας του αιτούντος. Αυτό σημαίνει ότι οι αρμόδιες αρχές υποχρεούνται να εξετάζουν τις προσφυγές στο σύνολό τους, ακόμη και εάν ο αιτών δεν είναι παρών αυτοπροσώπως, εφόσον υπάρχουν αντικειμενικά κωλύματα ή αν η διαδικασία μπορεί να διασφαλιστεί με διαφορετικούς τρόπους (π.χ. μέσω εκπροσώπου δικηγόρου ή γραπτής διαδικασίας).
Πρέπει να σημειωθεί ότι η απόφαση του ΔΕΕ είναι δεσμευτική και η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να προσαρμόσει τη νομοθεσία και τις πρακτικές της άμεσα. Η εν λόγω απόφαση αναμένεται να έχει ευρύτερη επίδραση και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες που εφαρμόζουν παρόμοιες διαδικασίες, ενισχύοντας τα δικαιώματα των προσφύγων σε όλη την Ευρώπη.
Η δικαστική αυτή απόφαση είναι σημαντική αναγνώριση της ανάγκης για προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο. Αυτό εξετάζεται ως ένα θετικό βήμα προς την κατεύθυνση μίας πιο ανθρωπιστικής και δίκαιης διαδικασίας ασύλου στην Ευρώπη, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι αιτούντες δεν θα αντιμετωπίζουν αδικίες λόγω διοικητικών απαιτήσεων.
